Η σιωπή είναι χρυσωρυχείο

Στα χρόνια του πανεπιστημίου ξημεροβραδιαζόμασταν στο αναγνωστήριο της Ιπποκράτους. Τον περισσότερο χρόνο βέβαια τον περνούσαμε καπνίζοντας ή φλερτάροντας στα σκαλιά και στο καφενείο του δεύτερου ορόφου και για κάνα διάλειμμα από τον καφέ, το τάβλι και τις αμπελοφιλοσοφίες μπαίναμε αραιά και πού και για μια υποψία μελέτης. Θυμάμαι λοιπόν μια σπουδαία φυσιογνωμία της αργόσχολης φάσης μας τότε, τον Γεράσιμο. Ο Γεράσιμος, όπως σίγουρα θα έχετε ήδη υποψιαστεί, ήταν από την Κεφαλλονιά και εμβληματικά χαρακτηριστικά του ήταν πως κάπνιζε πολύ, ήταν πρώτος στην παρέα και στον χαβαλέ και στα σοβαρά μιλούσε λίγο. Και όταν λέμε λίγο, εννοούμε έως καθόλου. Και έτσι, ενώ μπορεί ώρες ολόκληρες να σκοτωνόμασταν για το αν είναι η Κεφαλλονιά ή η Λευκάδα η ομηρική Ιθάκη (η Λευκάδα είναι εννοείται) ή προσπαθώντας να μας πείσει πως ο Γκαγκάριν ήταν Κεφαλλονίτης και στην πραγματικότητα τον έλεγαν Γκαγκαράτο, τη φωνή του σε σοβαρή κουβέντα δεν θυμάμαι να την είχαμε ακούσει. Οταν δε κάποιος του απηύθυνε τον λόγο σε καμιά πολωμένη πολιτική συζήτηση, συνήθιζε να μας κοιτά με μια υποψία έπαρσης, χωρίς όμως να σπάει τη σιωπή του. Σπανιότατα, πέταγε κάνα σιβυλλικό μισόλογο «αυτή είναι η μία πλευρά» ή «δεν έχει έρθει ακόμη η ώρα» και εμείς τον κοιτούσαμε ψαρωμένοι και σκεφτόμασταν «ποπό, τι είπε τώρα ο τύπος…».

Στα σοβαρά, για καιρό πιστεύαμε ότι ο Γεράσιμος δεν καταδέχεται να μας μιλήσει γιατί βρίσκει τις προσεγγίσεις μας παιδαριώδεις. Μέχρι που κόψαμε σιγά-σιγά και τις σοβαρές συζητήσεις ενώπιόν του από ντροπή. Τον είχαμε περίπου για διανοούμενο, θεωρώντας τα περί Γκαγκαράτου μια γραφική τοπικιστική παρένθεση, που στο κάτω-κάτω μπορούσε κανείς να την αποδώσει και στο στερεότυπο περί «ωραίας επτανησιακής λόξας». Χρόνια μετά, που συναντηθήκαμε τυχαία, του το είπα όλο αυτό. Του είπα πως εκείνη η σιωπή του μας έκανε να τον έχουμε πολύ ψηλά. Εκείνος γέλασε και μου αποκάλυψε πως είχαμε πέσει έξω. Επέλεγε να μη μιλά απλώς γιατί δεν είχε τίποτε να πει.