Η Παγίδα της Αριστείας και οι Συνέπειές της στη Σύγχρονη Κοινωνία

Η Παγίδα της Αριστείας και οι Συνέπειές της στη Σύγχρονη Κοινωνία

Ένας από τους βασικούς παράγοντες που καθιστούν δύσκολη, αν όχι αδύνατη, την κατανόηση των καθημερινών πολιτών από τους κυβερνώντες στη Δύση είναι η ιδεολογία της αριστείας. Αυτή η ιδεολογία σπάνια εξετάζεται δημόσια, ενώ η σημερινή γιορτή της αριστείας μαρτυρά τη θεώρηση ιστορίας των νικητών, που υποστηρίζει ότι χωρίς ρήξεις με τη ρουτίνα και την παράδοση η ανθρωπότητα θα παρέμενε στη μετριότητα.

Το ερώτημα της αξίας του «καλού» αντικαθίσταται από αυτό του «καλύτερου». Αυτή η αρχή είναι απλή: όποιος επιθυμεί το καλό, οφείλει να επιδιώκει το καλύτερο. Υπό αυτή την αφετηρία, όλοι καλούνται να προσπαθούν να είναι «οι καλύτεροι» σε ό,τι κάνουν, πάντοτε επιδιώκοντας την επαγγελματική αριστεία. Ενορχηστρωμένα, αυτό οδηγεί σε ένα κόσμο όπου η ελίτ υπερτερεί, με άριστους κυριολεκτικά παντού.

Στη σύγχρονη εποχή, ο καλύτερος είναι εκείνος που κερδίζει. Το κριτήριο της επιτυχίας κυριαρχεί πλήρως, ιδίως σε έναν κόσμο που εμφανίζει έναν πολυθεϊσμό αξιών. θέματα που αφορούν το ύφος και τους τρόπους επίτευξης επιτυχίας, που κάποτε συζητούνταν από κοινού, σήμερα κρίνεται ως αστεία. Η λατρεία της αριστείας αποτελεί, έτσι, έναν μηχανισμό που αποκρύπτει τα κοινωνικά προαπαιτούμενα της «επιτυχίας», δημιουργώντας μία ορθολογία που αναγνωρίζει μόνο την αριστεία.

Στη συνέχεια, οι καλύτεροι παρουσιάζονται ως οι ευτυχισμένοι και πρέπει να συνεχίσουν να αποδεικνύουν την ανωτερότητά τους, χωρίς να αναλογίζονται τους λόγους της επιτυχίας τους. Για αυτούς που δεν τα καταφέρνουν, η θέση τους υποδεικνύει την αναγνώριση της μοίρας του ηττημένου, που δεν μπορεί παρά να θαυμάσει τους άριστους. Αυτές οι προσωπικότητες είναι πάντα στο προσκήνιο, στα ΜΜΕ και σε δημόσιες εμφανίσεις, ενσαρκώνοντας μία ψευδαίσθηση ισότητας μεταξύ της επιτυχίας, της αριστείας και της ευτυχίας.

Αυτή η ρητορική της αριστείας δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς τη συνεχή κούρσα της επιτυχίας που την τροφοδοτεί. Τελικά, η νομιμοποίηση αυτής της ιδεολογίας θα αναπαράγεται μέχρι τη μέρα που θα αποφασίσουμε να σταματήσουμε λίγο, να αναλογιστούμε αν αυτή η ατελείωτη κούρσα έχει πραγματικά αξία και τι κόστος έχει επιφέρει.*Καθ. Κοινωνιολογίας, ΕΚΠΑ

Πηγή: naftemporiki.gr